Terwijl Pasen in Nederland alweer achter de rug is, moet het Grieks Orthodox Pasen nog komen. Maar dat is niet het enige verschil! Waar Pasen in Nederland vooral draait om een extra vrije dag en een gezellige brunch met de familie, is Pascha (Πάσχα) in Griekenland het belangrijkste feest van het jaar. Het wordt uitbundig gevierd met religieuze ceremonies, uitgebreide familiediners en unieke tradities die je nergens anders vindt.
Maar waarom valt Grieks Pasen bijna altijd later dan het katholieke of protestantse Pasen? En hoe wordt het precies gevierd? In deze blog neem ik je mee in de bijzondere tradities van het Grieks Orthodox Pasen!
Waarom valt Grieks Pasen later dan ons Pasen?
Het verschil tussen de data van Pasen komt door de kalender die gebruikt wordt. In Nederland volgen we de Gregoriaanse kalender, terwijl het Orthodoxe Pasen wordt bepaald volgens de Juliaanse kalender.
De basisregel voor de datum van Pasen is hetzelfde: het valt altijd op de eerste zondag na de eerste volle maan na het begin van de lente. Maar omdat de Orthodoxe Kerk de Juliaanse kalender hanteert (die op dit moment 13 dagen achterloopt op de Gregoriaanse kalender), verschilt de datum van Grieks Pasen vaak van het katholieke of protestantse Pasen. Soms vallen ze samen, maar meestal niet.
In 2024 valt Orthodox Pasen op 5 mei, terwijl het katholieke Pasen op 31 maart viel. Toevallig valt dit jaar (2025) wél gelijk met katholiek Pasen.
De voorbereidingen op Pasen: 40 dagen vasten (Sarakosti)
Grieks Pasen draait om veel meer dan alleen het paasweekend. De voorbereidingen beginnen al 40 dagen van tevoren met een periode van vasten, die bekend staat als Sarakosti. Gedurende deze tijd vermijden veel Grieken:
✅ Vlees
✅ Zuivelproducten
✅ Eieren
✅ Vis (met uitzondering van schaaldieren en inktvis)
Niet iedereen in Griekenland volgt deze traditie strikt, vooral in de steden niet, maar in kleinere dorpen zoals op Karpathos wordt er nog veel aan vasten gedaan. Vooral in de Grote Week, de week direct voorafgaand aan Pasen, houden de meeste mensen zich streng aan het vasten.
Tijdens deze periode worden er ook speciale vastengerechten geserveerd, zoals:
🍴 Lagana-brood – een speciaal plat brood dat alleen op Kathara Deftera (Schone Maandag) wordt gegeten
🍴 Dolmadakia – druivenbladeren gevuld met rijst
🍴 Revithada – een stoofpot van kikkererwten
🍴 Octopus en inktvis – als eiwitbron tijdens het vastenweek met Grieks Pasen
De Heilige Week (Megali Evdomada) – De week voor Pasen
De Grote Week (Μεγάλη Εβδομάδα, Megali Evdomada) is de belangrijkste week in aanloop naar Grieks Pasen. Elke dag heeft een speciale betekenis en er worden dagelijks kerkdiensten gehouden.
Belangrijke dagen in de Heilige Week:
🟡 Grote Vrijdag (Megali Paraskevi) – Een dag van rouw. De kerken luiden de klokken langzaam en verdrietig. In dorpen zoals Olympos worden Epitafios-processies gehouden, waarbij een versierde draagbaar met bloemen door de straten wordt gedragen.
🟡 Stille Zaterdag (Megalo Savvato) – De meest magische avond! Om middernacht wordt de verrijzenis van Christus gevierd met een indrukwekkende mis. Overal in Griekenland, ook op Karpathos, verzamelen mensen zich bij de kerk met witte kaarsen. De priester roept: “Christos Anesti!” (Christus is opgestaan!) en iedereen antwoordt: “Alithos Anesti!” (Hij is waarlijk opgestaan!). Daarna barst er een groot feest los met vuurwerk!
🟡 Paaszondag (Kyriaki tou Pascha) – De dag waar iedereen op wacht! Dit is een dag van familie, eten en samenzijn. Overal in Griekenland zie je lamsvlees aan het spit draaien, worden tafels volgeladen met Griekse gerechten en klinken er vrolijke gesprekken.
Griekse Paastradities: van rode eieren tot lam aan het spit
Pasen in Griekenland is niet compleet zonder deze traditionele gerechten en rituelen:
🥚 Rode eieren (kokkina avga) – Eieren worden felrood geverfd als symbool van het bloed van Christus. Tijdens het paasdiner spelen families een spelletje waarbij ze met hun eieren tegen elkaar tikken. Degene wiens ei niet breekt, krijgt geluk voor het komende jaar!
🥖 Tsoureki – Een zoet gevlochten paasbrood, vaak versierd met een rood ei.
🍲 Magiritsa – Een traditionele soep gemaakt van de ingewanden van het lam. Dit wordt direct na de nachtmis op Stille Zaterdag gegeten.
🐑 Lam aan het spit – Het ultieme Paasgerecht! Overal in Griekenland ruik je de geur van gegrild lamsvlees. Families roosteren het langzaam boven een houtvuur en genieten samen van een lange, uitgebreide maaltijd.
Wil jij Pasen in Griekenland meemaken?
Pasen is een van de beste momenten om Griekenland te bezoeken. Je beleeft niet alleen een uniek cultureel feest, maar ook:
✅ Een heerlijke lentezon – De temperaturen in april en mei zijn perfect voor zowel sightseeing als stranddagen.
✅ Een authentieke sfeer – Buiten het hoogseizoen is het nog rustig en geniet je van het echte Griekenland.
✅ Bijzondere lokale gerechten – Dit is de enige periode waarin je Magiritsa en versgebakken Tsoureki kunt proeven!
Meer ontdekken over Karpathos?
In ons e-book over Karpathos vind je nog veel meer Karpathos tips, lokale tradities en onontdekte plekken die je niet mag missen. Download ‘m hier en plan jouw onvergetelijke reis naar Karpathos!